Ricardo Peralta is de kersverse Ondersteunend Begeleider bij RIBW Overijssel locatie Hellendoorn-Nijverdal. Hij startte in februari en werkte hiervoor als hoofdbegeleider bij Ambiq, specialist voor mensen met een licht verstandelijke beperking. In zijn vorige werk richtte hij zich op het behandelen van cliënten. Nu proeft hij aan het begeleiden en heeft hij alle tijd om zich in zijn nieuwe vak te verdiepen
Hij begint te vertellen waarom hij deze keuze maakte. ‘Ik zie deze baan als een chronologische ontwikkeling. Als behandelaar zette ik de stappen. Bij het begeleiden gaat er om dat je het zoeken bij de cliënt laat. Dat trekt mij aan. Ik ben zelf ook een instrument, een passant. Je moet jezelf niet te belangrijk maken. Ik ben vervangbaar. Bijvoorbeeld: ik kan je een vis geven, maar ik kan je ook leren hoe je moet vissen of beter nog: Hoe je de vis kweekt. Als ik iets kan veranderen voor de cliënt dan is dat heel mooi.’
'Ik wil graag dicht bij de cliënt staan. Ik sta naast hem en ik wil wat betekenen. Dan is onvoorwaardelijkheid uitstralen belangrijk voor mij. Ook al ben ik er maar even.’ Als ik de cliënt de eerste keer ontmoet probeer ik te kijken wie hij is. Vanaf dat punt laat ik het aan de cliënt over wat hij denkt en welke signalen hij geeft.’ Hoe zorg je dat je betrokken bent bij de cliënt? ‘Dat ik door mijn gedrag laat zien dat ik hem hoor en in zijn waarde laat. Ik accepteer wie hij is bent. Je bent goed zoals je bent. Het is belangrijk vanuit de cliënt de verbinding aan te gaan. Jij houdt van vissen en ik van gitaarspelen, bijvoorbeeld.’
'Wat helpt een cliënt verder? ‘Het helpt als je hen niet op hun geschiedenis wijst. Naar wie ze waren, maar naar wie ze willen worden. Een vooroordeel hebben we allemaal. Ik laat mij niet beïnvloeden door zijn geschiedenis. De cliënt heeft invloed op hoe hij daar mee omgaat. Ik werk met doelen die de cliënt helpen verder te komen in zijn leven.’
´Ik ben functioneel. Eén cliënt houdt van het muziekspel Just Dance. Ik droeg een shirt van Mario Spelletjes. De cliënt vroeg: 'Houd je van videospelletjes?' Tijdens het videospel komen liedjes voorbij en doe je bewegingen na. Dan gaan we voor de tv dansen. Je moet oprecht geïnteresseerd zijn in de cliënt en willen verbinden. Als je doet alsof je iets leuk vindt, merken mensen dat. Je kunt niets anders doen dan levelen met je cliënt.’
‘Ik heb eigenlijk altijd mijn gitaar bij me. Dat is wie ik ben. Soms ontbreekt de saamhorigheid in de woonvormen. Als we muziek draaien vergeten ze hun geschil. Het is een sterke tool.’ Cliënten vragen vaak of Ricardo zijn gitaar wil meenemen. Het is voor hem soms even inschatten of iemand dat zegt uit beleefdheid. Daarvoor is het nodig dat begeleider Ricardo eerst gaat verkennen. ´Dat begint met iets leuk doen,’ legt hij uit. ‘Daarna is het belangrijk duidelijk te zijn. Soms even de touwtjes uit handen geven en dat begrenzen. Het is afstand en nabijheid tussen de cliënt en begeleider. Eigenlijk is dat hetzelfde. Ik begeleid mensen naar zelfstandigheid. Ik liet bijvoorbeeld een cliënt zien hoe hij zijn baard kan schoonhouden met baardolie. Zo gaf ik gelijk een hint om lekker te ruiken. ´